دولت تصمیم در مورد شرکت در بازیهای پکن را به عهدهٔ کمیته المپیک کانادا گذاشت
با وجود بازداشتِ خودسرانۀ نزدیک به ۸۰۰ روزۀ دو کانادایی و “نسلکشیِ” مسلمانانِ اویغور در چین، دولتِ ترودو به کمیتهٔ المپیکِ کانادا اجازه داد تا به تنهایی در موردِ شرکت در بازیهای المپیکِ زمستانی ۲۰۲۲ پکن تصمیم بگیرد.
Source: Time Magazine
قرار است المپیک پکن از ۴ فوریه ۲۰۲۲، مراسم افتتاحیهٔ خود را برگزار کند؛ اما به صورتِ گسترده گروههای حقوق بشری و فعالانِ سیاسی-اجتماعیِ هنگ کنگ از کشورهای مختلف درخواست کردهاند که این بازیها را تحریم کنند.
سخنگوی وزیر امور خارجه مارک گارنو (Marc Garneau) گفت: «تصمیم در مورد مشارکت و یا عدم مشارکت در بازیهای المپیک و پارالمپیک با کمیتههای المپیک و پارالمپیک کانادا است؛ چرا که آنها مستقل از دولت فعالیت میکنند. او همچنین گفت: ما به کار در کنارِ کمیتههای المپیک و پارالمپیکِ کانادا و همه سازمانهای ورزشی برای حمایت از ورزشکارانِ کانادایی تا بازیهای پیشرو ادامه خواهیم داد.»
کمیته المپیک کانادا، هیئتی است که داوطلبانه انجامِ وظیفه میکند و هر سال چهار بار تشکیلِ جلسه میدهد. سخنگوی کمیته گفت که آنها قصد دارند درخواستهای تحریم را روز پنجشنبه مطرح کنند.
به دنبال دستگیری مِنگ وانژو (Meng Wanzhou)، مدیر هوآوی (Huawei) در ونکوور، با حکم استرداد آمریکا، چین دو کانادایی به نامهای مایکل كووریگ (Michael Kovrig) و مایکل اسپاور (Michael Spavor) را از دسامبر ۲۰۱۸ در بازداشت نگه داشته است. اسپاور، برای اولین بار در ماههای گذشته، روز چهارشنبه به دسترسیِ کنسولی با سفارتِ کانادا دست یافت.
در حالی که این دو نفر دسترسی محدودِ کنسولی داشتهاند و در زندان محبوس هستند، مِنگ در ونکوور، در حصرِ خانگی بوده، و میتواند آزادانه رفت و آمد کند. اگر این دو، تا زمان بازیها در بازداشت بمانند، بیش از سه سال در حبس بودهاند.
همچنین حزبِ کمونیست چین، برای زندانی کردنِ مردم اویغور در سراسرِ منطقهٔ سینکیانگ (Xinjiang)، از طرفِ دولتهای متعدد و گروههای حقوق بشری متهم شده است. به نظر میرسد آنچه دولتِ چین، مراكز “بازآموزی” میخواند، تلاشی است برای ریشهكن كردن فرهنگ و سنتهای اعتقادی مردم اویغور، با نظارت گستردهٔ دولت.
کمیتهٔ امور بینالملل و حقوق بشرِ مجلسِ عوام کانادا در پاییزِ سال گذشته به این نتیجه رسید که «اقداماتِ حزبِ کمونیست چین مطابق آنچه در کنوانسیونِ نسلکشی بیان شده، نسل کشی است.» کنوانسیون نسلکشی، سندی است در سازمان ملل که تعریفی قانونی از نسلکشی ارائه میدهد و توسط ۱۵۲ کشور در سراسرِ جهان تصویب شده و خواستارِ جلوگیری و مجازات برای نسلکشی است.
مایکل چونگ (Michael Chong) منتقدِ محافظهکارِ مسائل امورخارجه گفت: «دستکم باید تحریمِ المپیک در نظر گرفته شود. محافظهکاران به شدت نگرانِ نسلکشی اویغورها و دیگر مسلمانان تُرک در چین هستند. ما شدیداً از دولت لیبرال میخواهیم که با متحدانِ کانادا همکاری کند و واردِ عمل شود.» « به عنوان بخشی از یک برنامه گستردهترِ همکاری با متحدان ما، برای تجدید نظر در روابطِ با چین، همه گزینهها باید روی میز باشد، از جمله تحریمِ بازیهای المپیکِ زمستانی پکن در سال ۲۰۲۲.»
دیوید مولرونی (David Mulroney)، سفیرِ سابق کانادا در چین گفت: «واضح است که دولت امیدوار است از این موضوع جلوگیری کند.» او افزود: « ما در این مورد صحبت نمیکنیم زیرا دولت چندان مایل نیست که در این مورد اضهار نظر کند. »
مولرونی گفت که شواهدِ زیادی از چین در مورد رفتارِ وحشتناک با مردم اویغور و همچنین سرکوبِ دموکراسی در هنگ کنگ و سرنوشت دو گروگانِ کانادایی وجود دارد، بدیهی است که کانادا نمیتواند در این بازیها شرکت کند.»
«ما دو کانادایی داریم که به گروگان گرفته شدهاند. ما گذاشتیم تا چین دولتِ هنگ کنگ را برچیده و به سرکوبِ خود در تبت ادامه دهد، بنابر این نمیدانم که چگونه میتوانیم به آنجا برویم.»
مولرونی گفت: «امیدوارم که کانادا بی سر و صدا در تلاش باشد تا ائتلافی با دیگر کشورهای همفکرِ خود ایجاد کند، تا هرگونه تحریم، بخشی از تصمیمِ گروهی از کشورها باشد. این کار ارزشِ آن را دارد که به تنهایی انجام شود، اما پیش بردن آن با دیگران و یافتنِ سایرین بسیار بهتر و هوشمندانهتر است و این کاری است که کانادا قبلاً انجام میداد و در ایجادِ اجماع برای راهکارهای عملی پیشگام بود.»
آخرین تحریم المپیک توسط کانادا، در سال ۱۹۸۰ اتفاق افتاد؛ زمانی که بازیها در مسکو برگزار میشد. کانادا به همراه ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر در واکنش به حملهٔ اتحاد جماهیر شورویِ وقت به افغانستان، بازیها را تحریم کردند.
در آن زمان، وزیر امور خارجهٔ لیبرال، مارک مک گوئیگان (Mark MacGuigan) در مجلسِ عوام کانادا از قصد دولتِ پیر ترودو (Pierre Trudeau) برای تحریمِ بازیها خبر داد و گفت «شرایط چارهای برای ما باقی نمیگذارد، ما تصمیم گرفتهایم که از کمیتهٔ المپیک کانادا بخواهیم که بهکمیته برگزاری مسابقات المپیک ۱۹۸۰ اطلاع دهد که ورزشکاران کانادایی در بازیها شرکت نخواهند کرد.”
پس از این تصمیم مک گوئیگان، دیری نپایید که لیبرالها قدرت را از دست دادند؛ اما محافظهکاران نیز تحتِ مدیریت جو کلارک (Joe Clark) برنامههای مشابهی برای تحریمِ بازیها داشتند.
مولرونی گفت که حزب کمونیست چین با استفاده از این بازیها، نظرها را از سابقهٔ حقوق بشری و سرکوبِ دموکراسی منحرف خواهد کرد. او گفت: «ما از این چیزها متحیر شدهایم. آنها قصد دارند در سال ۲۰۲۲ در پکن چنین کنند. اما واقعیت این است که ما شواهدِ زیادی از آنچه اتفاق میافتد داریم.»
وی گفت: «اگر کشورهای غربی تغییری در عملکردِ چین مشاهده نکنند و همچنان در این بازیها شرکت کنند، پیامِ غلطی را به حزب کمونیست حاکم ارسال میکنند.» «این تصور نیز وجود دارد که بهویژه حزبی که قائل به همگرایی جهان است، واقعاً خطرناک است.» «ما در سال ۲۰۰۸ تسلیمِ آنان شدیم، ببینید اکنون کجا هستیم. چرا اجازه میدهیم این اتفاق دوباره بیفتد؟»