کانادا در حال بررسی فایل صوتی منتسب به ظریف درباره احتمال «عمدی بودن» شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی است
دولت و نهادهای امنیتیِ کانادا یک فایلِ صوتی ضبط شده را بررسی می‌کنند که در آن مردی که گمان می‌رود محمد‌جواد ظریف، وزیرِ امور خارجهٔ ایران است از احتمال «عمدی بودن» سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران، می‌گوید. ظریف و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران وجودِ چنین فایل صوتی را تکذیب می‌کنند اما به نوعی محتوای آن را تکرار کرده‌اند.
۹ فوریه
Source: CBC.ca
به گزارش شبکه خبری سی‌بی‌سی کانادا – در یک فایلِ صوتی، شخصی که به‌نظر می‌آید محمد جواد ظریف باشد به فارسی می‌گوید که برای توضیحِ دلیل سرنگونی این هواپیما «هزاران احتمال» وجود دارد، از جمله اینکه دو یا سه نفر «نفوذی» با «اختلال در رادار» این حمله را عمداً انجام داده باشند و می‌گوید این گزینه «اصلاً بعید نیست».
این صدا همچنین تصریح می‌کند که مقاماتِ عالی‌رتبهٔ حکومتی و نظامی جمهوری اسلامی «هرگز» حقیقت را در این مورد افشا نخواهند کرد؛ چرا که با این کار «برخی درها به سوی سیستمِ دفاعی کشور باز می‌شود» که به «صلاح کشور نیست».
این فرد در ادامه از روسیه به عنوان کشوری نام می‌برد که به دست داشتن در سرنگونی هواپیمای مالزیایی متهم است اما «هرگز به آن اعتراف نکرده». او همچنین می‌گوید پرداختِ غرامت، وسیله‌ای است برای «بستن موضوع»؛ و ادامه می‌دهد ایران می‌خواهد به خانواده قربانیان غرامت بدهد تا از تبدیل شدنِ موضوع به یک مساله بین‌المللی جلوگیری کند.
شبکه سی‌بی‌سی کانادا می‌گوید: این فایل صوتی در ماه‌های پس از سرنگونی هواپیمای اوکراینی ضبط شده و خبرنگاران آن شبکه، به این فایل گوش داده‌اند و محتوای آن توسط سه نفر از فارسی به انگلیسی ترجمه شده است تا تفاوت‌های مختصر در ترجمه را هم مد نظر داشته باشد.
شبکه سی‌بی‌سی می‌گوید اگر این فایل را به صورت عمومی منتشر کند، با توجه به جزییات آن و هویت دیگر اشخاصی که در آن جلسه صحبت می‌کنند، می‌تواند برای برخی از افراد خطرناک باشد.
پیش از این نیز همین شبکه خبری کانادا، گزارشی از پیگیری یک فایل صوتی ارائه کرده بود که در آن گفته می‌شد در شب حمله به پایگاه هواییِ عین‌الاسد، بالاترین مقاماتِ ایران به هواپیماهای غیرنظامی اجازه پرواز دادند، چرا که بستنِ حریم هوایی می‌توانست نقشه حکومت برای حمله به پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق را آشکار کند.
رالف گودیل(Ralph Goodale) ، مشاور جاستین ترودو در پروندهٔ سرنگونی هواپیمای اوکراینی گفت نسخه‌ای از فایل صوتی منتسب به ظریف در ماه نوامبر در اختیار تیمِ بازرسی کانادا قرار گرفته است. او افزود: این فایل حاوی اطلاعاتِ حساسی است و اظهار نظر عمومی دربارهٔ جزئیات آن می‌تواند جان برخی را به خطر بیاندازد.
او گفت پلیس سواره‌نظامِ سلطنتی کانادا (RCMP)، سرویسِ اطلاعاتِ امنیتی کانادا (Canadian Security Intelligence Service) و موسسهٔ امنیتِ ارتباطات (Communications Security Establishment) در حال ارزیابی صحتِ این فایلِ ضبط شده هستند. سخنگوی سرویس اطلاعات امنیتی کانادا اظهار نظری در مورد این فایل صوتی نکرد و گفت این سازمان «در مورد عملیات اطلاعاتی خود توضیح نمی‌دهد.»
گودیل گفت: «ما تمام شواهدِ موجود و تمام شواهد بالقوه را با جدیت و شدتی که شایسته آن است، بررسی می‌کنیم.»
او افزود: «ما به طرز روشنی، نیاز خانواده‌های قربانیان برای دستیابی به حقیقت کامل، واضح و بدون لاپوشانی را درک می کنیم و تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا آن را بدست آوریم.»
آندری شوچنکو (Andriy Shevchenko)، سفیر اوکراین در کانادا، به سی‌بی‌سی گفته است که این اولین بار است که اوکراین از وجود چنین فایلی باخبر می‌شود و اوکراین می‌خواهد که با دقت این اطلاعات را بررسی کند.
شوچنکو در پاسخ به این پرسش که آیا سرنگونیِ هواپیمای اوکراینی عمدی بوده، گفت: «در این مرحله نمی‌توانیم هیچ احتمالی را رد کنیم.» « به طور مشخص ما به گفت‌وگوها با ایران اعتمادِ لازم را نداریم. فکر می‌کنم ایران تا آنجا که می‌تواند اطلاعاتِ کمی ارائه می‌کند».
شوچنکو گفت: «من فکر می‌کنم همه باید درک کنیم که این گزارش می‌تواند تایید کند که به هواپیما موشک اصابت کرده، اما قرار نیست به ما بگوید که چه کسی دکمه را فشار داده است.»
سفیر اوکراین در کانادا گفت: برای تبادلِ اطلاعات درباره سقوط این هواپیما، اوکراین چندین روش را به کانادا پیشنهاد داده است که دو کشور بتوانند به طور قانونی اطلاعات و شواهد را رد و بدل کنند؛ اما هنوز کانادا و اوکراین برای یک مکانیسمِ مشخص، تصمیم نگرفته‌اند. او گفت: وجود این فایل نشان می‌دهد که دو کشور به یک «مجرای قانونی مناسب» برای ارتباط با هم نیاز دارند.
شوچنکو گفت: «ادامه تحقیقاتِ جنایی بسیار دشوار خواهد بود.» «از این رو من فکر می‌کنم هر اطلاعاتی از این دست بسیار مهم است.»
اوکراین گزارش نهایی مربوط به تحقیقاتِ ایمنی هواپیمایی را از ایران دریافت کرده و تا پایان این ماه فرصت دارد تا نظرات خود را ارائه دهد. هنوز مشخص نیست که ایران چه زمانی این گزارش را برای عموم منتشر خواهد کرد.
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه، چند ساعت پس از گزارش سی‌بی‌سی، در توییتی این فایل صوتی منتسب به خود را «جعلی» نامید. او به انگلیسی نوشت: «پس از تراژدی پرواز پی‌اس۷۵۲، من و بسیاری دیگر تأکید کردیم که تمام احتمالات، از جمله نفوذِ خارجی و مداخلهٔ الکترونیکی، باید مورد تحقیق قرار گیرد (فارغ از فایل صوتی جعلی).» این همان جملاتی است که در فایل صوتی منتسب به او مطرح شده است. او در این توییت افزوده: «نهایتا خطای انسانی به عنوانِ عامل شناسایی شد. ایران به تحقق عدالتِ کامل برای قربانیان متعهد است».
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارتِ خارجه ایران هم این فایل صوتی را «ناصحیح و بی‌اعتبار» خواند و گفت «از کانادا می‌خواهیم که با چنین اقدامات و شایعه پراکنی‌هایی، باعث نشوند که هر روز بار دیگری بر غم و اندوه خانواده‌های داغدار اضافه شود».
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز چهارشنبه هرچند «وجود نوار» را تکذیب کرد، اما آن بخش از سخنانِ منسوب به ظریف که عمدی بودن این حمله را محتمل می‌دانست، را تکذیب نکرد و به خبرنگاران گفت: «البته همگان می‌دانند که دکتر ظریف در دیدارها و تماس‌های رسمی در روزها و هفته‌های بعد از فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی، من‌جمله در تماس و دیدار با وزیر خارجهٔ کانادا، ضرورت بررسی کلیه احتمالات ممکن پیرامون دلایل و شرایط وقوعِ این فاجعه را مورد تأکید قرار داده است که احتمال مداخلاتِ الکترونیکی خارجی یا حضور عناصرِ نفوذی هم می‌توانست جزء چنین احتمالاتی باشد.»
پرواز پی‌اس ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی تهران، هدف موشک‌های سپاه پاسداران قرار گرفت و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن، از جمله ۱۳۸ نفر که با کانادا ارتباط داشتند، در دم کشته شدند.
در حالی که بیش از یک سال از فاجعهٔ سرنگونی هواپیمای اوکراینی در نزدیکی تهران می‌گذرد، هنوز درباره دلایل سرنگونی و افراد دخیل در آن ابهامات جدی وجود دارد. فرانسوا فیلیپ شامپاین (François-Philippe Champagne)، وزیر خارجهٔ کانادا، چندی پیش از احتمال عمدی بودن ساقط کردن این هواپیما سخن گفته بود.
ایران می گوید عادلانه، عاملانِ “خطای انسانی” را محاکمه می‌کند اما اوکراین که در حال مذاکره با ایران است می‌گوید مشخص نیست چه کسانی بازداشت شده‌اند و محاکمهٔ آنها به شکلی خواهد بود.
